* H. Klerx en A. Hinten (red.), Twee zielen in één borst. Filosofie op spanning
	Nijmegen (Valkhof) 2013 168 p. ISBN 9789056253950 € 15,00	inhoud – achterflap
Ontdekking van de Romantiek bij uitstek is wel dat er, in de menselijke inborst, twee zielen om de suprematie strijden met aan een kant het verstand en aan de andere het gevoel. Georg Hegel sprak in dit verband over het “ongelukkige bewustzijn”: de mens beseft zich dat al zijn of haar verlangens uiteindelijk niet vervuld zullen worden. Kan er ooit uit die ogenschijnlijk onverzoenbare tegenstelling iets moois geboren worden? In de bundel Twee zielen in één borst. Filosofie op spanning worden ziel en bezieling aan een nader onderzoek onderworpen. In het eerste deel komt de kwestie van de menselijke ziel aan bod, in het tweede de vraag naar de bezieling of juist het gebrek daaraan van het Europese eenwordingsproject. Deel 1 betreft dus de ziel, bijvoorbeeld: het bestaansrecht van de ziel als object van studie, de communicatie tussen zielen en hoe verstand en gevoel toch (enigszins) in balans komen. In een eerste referaat benadrukt Ger Groot het dialogische karakter van de filosofie, die nooit uitsluitend een monoloog is en altijd een gesprek is met andere zielen. De monologische, een-zielige filosofie is, aldus Groot, een fictie, daar waar het de zoektocht naar de waarheid betreft. Een leuke bijdrage is die van Herman de Regt over de correctie die wetenschappelijk onderzoek aanbrengt in de spanningsrelatie tussen gevoel en verstand. Het menselijk vermogen tot correctie – lees: wetenschap – zorgt uiteindelijk voor grotere controle van de ratio op de emotie. Trouwens, De Regt wijst er ondertussen op dat de tegenstelling tussen gevoel en verstand, misschien beter kan worden vervangen door een andere. In deel 2 over het verdeelde Europa krijgt het dialogische, meerstemmige filosofische gesprek ook een praktische invulling. Filosofen gaan daar in discussie over de vraag of ons verlangen naar Europese eenheid wel op realiteit gestoeld is. En daar waar de Europa-pessimistische Ad Verbrugge zich afvraagt of het continent haar ziel niet vergooid heeft aan het grote geld, de liberale markeconomie en regelzucht, gloort er toch een klein beetje hoop. Voor zijn opponenten, onder andere René Boomkens en Theo de Wit, heeft Europa nog niet volledig heeft afgedaan. Twee zielen in één borst. Filosofie op spanning verscheen als uitvloeisel van de “Dag van de Filosofie” (2012), die ieder jaar in april wordt georganiseerd door de Universiteit van Tilburg. Het werd een alleszins boeiende bundeling teksten, die bovendien goed leesbaar en onderhoudend is.